Grb države grada Vatikana.
Da bi shvatili šta je to cezaropapizam moraćemo da prođemo kroz hodnik vremena. Šetajući, senke prošlosti trepere pod plamenom baklji koje osvetljavaju hodnik kojim prolazimo dok se izdaleka čuju duboki, muški glasovi kaluđera koji kroz sakralnu poeziju slave Boga.
Da objasnim sam termin; Cezaropapizam je spoj dva pojma ili reči: Cezar i Papa.
Interesantno je kako su ti pojmovi koji su u dalekoj prošlosti zvučali bezazleno kroz istoriju postali simbol za uzvišenu moć. U dalekoj prošlosti sam latinski termin „caesar“ je imao značenje „kosmat, dlakav“. Drugi termin, poreklom iz grčkog jezika - „papa“ bio je pojam za duhovnog poglavara hrišćanske crkve. Pojavom vojskovođe Gaja Julija Cezara, sam termin „ cezar“ je promenio svoje značenje. Istorija je negovala zaostavštinu vojskovođe. Ljudi ne umiru ako se njihovo ime izgovara pa tako ni Cezar ni njegovo delo nisu umrli. Njegovo ime postalo je titula rimskih imperatora. Gospodara tadašnjeg sveta. Od kovanice „cezar“ u savremenim jezicima nastali su termini „ keiser“- na nemačkom jeziku sa značenjem car, „ćesar ili kesar“- titula u srednjovekovnoj Srbiji. I sama reč „car“ nastala od prvog i zadnja dva slova od pojma Cezar.
Sve do raskola unutar jedinstvene Hrišćanske Crkve 1054. godine, papa je bio jedanak sa patrijarhom koji je stolovao u „carici gradova“- Konstantinopolju. Padom zapadnog rimskog carstva u poslednjoj četvrtini petog veka kao da je tama progutala taj deo starog kontinenta. Kultura stvarana hiljadama godina nestajala je pred najezdom varvara. Svetlost je obasjavala istocni deo ostatka nekadašnjeg slavnog rimskog carstva. Tu još nije izbledela slava i senka moćne Imperije. Zapadna Evropa je potresana krizom i seobom naroda narednih vekova. U nasleđu romejskih imperatora ostalo je zaveštanje drevnih imperatora da povrate izgubljene teritorije na zapadu koje su pripadali njima, a ne varvarima. Restauraciju Imperije započeo je imperator Justinijan. Delimično je uspeo u svojoj nameri. Apeninsko poluostrvo se delimično nalazilo pod vlašću istočnog rimskog carstva- Romeje. Romejske vojskovođe su koristile jedan drugi varvarski narod- Langobarde da bi porazili kraljevinu drugog varvarskog naroda u Italiji, Ostrogote. Langobardi su se naselili na severu Italije, zavladali su tom oblašću ali van njihove moći ostali su Ravena, Rim i južna Italija koji su restauracijom Rimske Imperije pripali Romeji. Kako se ugasio život romejskog imperatora Justinijana tako je i počelo raspadanje delimično ujedinjenog Rimskog carstva. Kao jedini predstavnik Hrišćanske crkve, kao apostol koji širi Jevanđelje ostao je papa u Rimu i njegovi naslednici da se bore sa Langobardima.
Istorija ne bi bila zanimljiva da se samo svodi na nabrajanje ratova, sukoba i ko je šta od koga osvojio. Zanimljiva je po onim radnjama koje su vođene u pozadini političkih zbivanja. Onih zbivanja koji predstavljaju prave povode i uzroke. Često su to interesi, običnim ljudima vrlo bitni. Novac, moć, ugled, čast, bogatstvo.
Na neki način, pape su ostale izolovane u Rimu i odvojene od ostatka civilizovanog sveta. Kao da je vladala pritajena ljubomora između istoka i zapada. Između carskih gradova. Jednog starijeg koji je svedočio o drevnoj moći- Rima, i drugog, mlađeg koji je svedočio o vaskrsnuću slave kog su zvali „ carica gradova“- Konstantinopolja. Ali, car je sedeo na prestolu do nedavno samo u jednom gradu- Rimu. Kao da je Konstantinopolj preoteo slavu. To je bila jedna od iskri koja će stvoriti plamen koji će dovesti do usijanja u odnosima istoka i zapada, Rima i Konstantinopolja, patrijarha i pape.
Romejsko carstvo je posle smrti imperatora Justinijana zapalo u krizu. Došlo je do previranja i postavljalo se pitanje kojim će putem krenuti carstvo. Pape u Rimu više nisu mogle da se oslone na Romeju. Još jedan problem se pojavio koji će odigrati veoma važnu ulogu da bi razumeli šta je to cezaropapizam i kako je došlo do njegove pojave. U Romeji, u sveopštoj krizi dolazi do pojave pokreta i borbe za ikone. Rim je podržavao pokret koji je bio za ikone. To je dovelo do krize u odnosima unutar jedinstvene Crkve. Rim se našao pozvanim da predvodi hrišćanski svet jer Konstantinopolj i vaseljenski imperator to više nisu bili u stanju jer su tamo rušeni temelji hrišćanstva. Papa Stefan II je tražio saveznika koji je geografski bliži Rimu. Na pomoć nije mogao da očekuje od Romeje protiv Langobarda iz razloga koji su navedeni gore. Papa je smatrao da je najpametnije da se okrene i traži pomoć u Francima. Franački vladari iz doma Karolinga, od Karla Martela, Pipina Malog do Karla Velikog su vodili ratove protiv Langobarda, u drugoj polovini osmog veka. Da se osvrnemo, to je vreme kada su Arapi sa juga prodirali u Evropu dok je na istoku vođen ikonoborski pokret. Sa severa je dolazila nova pretnja. Ta pretnja je dolazila na talasima, na vikinškim brodovima. Pape kao Hristovi namesnici na Zemlji, naslednici apostola Petra dobili su ulogu spasitelja civilizacije i sveta. Franački vladar, Pipin Mali uspeo je da nanese poraze Langobardima. Osvojenu teritoriju on je dodelio Crkvi i ona je postala temelj ( „patrimonuim sancti Petri“- baština svetog Petra ) svetovne vlasti Papa. Tu odluku o dodeljivanju teritorije Crkvi potvrdio je i sin kralja Pipina, budući car, Karlo Veliki. Odlučujuća bitka koja je donela propast Langobardima se odigrala u vreme vladavine kralja Karla Velikog i u vreme pontifikata pape Hadrijana I. Naslednik prestola svetog Petra, novi papa Lav III je doneo odluku koja će potresti do temelja odnose istoka i zapada. Na neki način, kao znak zahvalnosti, papa će dodeliti imperijalnu krunu franačkom caru. To ne bi bilo toliko strašno da hrišćanskom vaseljenom može da vlada samo jedan car. A carevi su vladali iz Konstantinopolja. Početkom devetog veka, Romejskom imperijom vladala je jedna žena što je bio presedan u istoriji. Vladala je direktno, ne preko supruga, sina ili bilo koje muške ličnosti. Ona je bila romejska carica Irina, poznata po tome da je dala da se njen sin oslepi da bi ona zadržala vlast. To, ikonoborski pokret, nesuglasice po pitanju verske dogme su doprinele da Lav III učini presedan. Na Božic, 800. godine on je postavio imperijalnu krunu, u Rimu na glavu franačkog kralja, a od tog momenta i cara Karla Velikog. Temelji hrišćanskog sveta su uzdrmani. Samo je jedan car mogao vladati vaseljenom. Simbolika ovog čina je bila jednostavna. Kako kaže drevna latinska poslovica „ manus manum lavat“- ruka ruku mije. Tako je i papstvo ostalo zahvalno Karolinzima dodelivši im carski naslov, dok su Pape dobile teritoriju koja je postala temelj njihovog sna o svetovnoj vlasti. U desetom veku, izumiranjem dinastije Karolinga carska kruna prelazi u ruke Germana. Novi car je postao Oton I, vladar istočne Franačke, kasnije poznate kao Nemačke. Oton I je poneo titulu car Svetog Rimskog Carstva.
Da bi shvatili šta je to cezaropapizam moraćemo da prođemo kroz hodnik vremena. Šetajući, senke prošlosti trepere pod plamenom baklji koje osvetljavaju hodnik kojim prolazimo dok se izdaleka čuju duboki, muški glasovi kaluđera koji kroz sakralnu poeziju slave Boga.
Da objasnim sam termin; Cezaropapizam je spoj dva pojma ili reči: Cezar i Papa.
Interesantno je kako su ti pojmovi koji su u dalekoj prošlosti zvučali bezazleno kroz istoriju postali simbol za uzvišenu moć. U dalekoj prošlosti sam latinski termin „caesar“ je imao značenje „kosmat, dlakav“. Drugi termin, poreklom iz grčkog jezika - „papa“ bio je pojam za duhovnog poglavara hrišćanske crkve. Pojavom vojskovođe Gaja Julija Cezara, sam termin „ cezar“ je promenio svoje značenje. Istorija je negovala zaostavštinu vojskovođe. Ljudi ne umiru ako se njihovo ime izgovara pa tako ni Cezar ni njegovo delo nisu umrli. Njegovo ime postalo je titula rimskih imperatora. Gospodara tadašnjeg sveta. Od kovanice „cezar“ u savremenim jezicima nastali su termini „ keiser“- na nemačkom jeziku sa značenjem car, „ćesar ili kesar“- titula u srednjovekovnoj Srbiji. I sama reč „car“ nastala od prvog i zadnja dva slova od pojma Cezar.
Sve do raskola unutar jedinstvene Hrišćanske Crkve 1054. godine, papa je bio jedanak sa patrijarhom koji je stolovao u „carici gradova“- Konstantinopolju. Padom zapadnog rimskog carstva u poslednjoj četvrtini petog veka kao da je tama progutala taj deo starog kontinenta. Kultura stvarana hiljadama godina nestajala je pred najezdom varvara. Svetlost je obasjavala istocni deo ostatka nekadašnjeg slavnog rimskog carstva. Tu još nije izbledela slava i senka moćne Imperije. Zapadna Evropa je potresana krizom i seobom naroda narednih vekova. U nasleđu romejskih imperatora ostalo je zaveštanje drevnih imperatora da povrate izgubljene teritorije na zapadu koje su pripadali njima, a ne varvarima. Restauraciju Imperije započeo je imperator Justinijan. Delimično je uspeo u svojoj nameri. Apeninsko poluostrvo se delimično nalazilo pod vlašću istočnog rimskog carstva- Romeje. Romejske vojskovođe su koristile jedan drugi varvarski narod- Langobarde da bi porazili kraljevinu drugog varvarskog naroda u Italiji, Ostrogote. Langobardi su se naselili na severu Italije, zavladali su tom oblašću ali van njihove moći ostali su Ravena, Rim i južna Italija koji su restauracijom Rimske Imperije pripali Romeji. Kako se ugasio život romejskog imperatora Justinijana tako je i počelo raspadanje delimično ujedinjenog Rimskog carstva. Kao jedini predstavnik Hrišćanske crkve, kao apostol koji širi Jevanđelje ostao je papa u Rimu i njegovi naslednici da se bore sa Langobardima.
Istorija ne bi bila zanimljiva da se samo svodi na nabrajanje ratova, sukoba i ko je šta od koga osvojio. Zanimljiva je po onim radnjama koje su vođene u pozadini političkih zbivanja. Onih zbivanja koji predstavljaju prave povode i uzroke. Često su to interesi, običnim ljudima vrlo bitni. Novac, moć, ugled, čast, bogatstvo.
Na neki način, pape su ostale izolovane u Rimu i odvojene od ostatka civilizovanog sveta. Kao da je vladala pritajena ljubomora između istoka i zapada. Između carskih gradova. Jednog starijeg koji je svedočio o drevnoj moći- Rima, i drugog, mlađeg koji je svedočio o vaskrsnuću slave kog su zvali „ carica gradova“- Konstantinopolja. Ali, car je sedeo na prestolu do nedavno samo u jednom gradu- Rimu. Kao da je Konstantinopolj preoteo slavu. To je bila jedna od iskri koja će stvoriti plamen koji će dovesti do usijanja u odnosima istoka i zapada, Rima i Konstantinopolja, patrijarha i pape.
Romejsko carstvo je posle smrti imperatora Justinijana zapalo u krizu. Došlo je do previranja i postavljalo se pitanje kojim će putem krenuti carstvo. Pape u Rimu više nisu mogle da se oslone na Romeju. Još jedan problem se pojavio koji će odigrati veoma važnu ulogu da bi razumeli šta je to cezaropapizam i kako je došlo do njegove pojave. U Romeji, u sveopštoj krizi dolazi do pojave pokreta i borbe za ikone. Rim je podržavao pokret koji je bio za ikone. To je dovelo do krize u odnosima unutar jedinstvene Crkve. Rim se našao pozvanim da predvodi hrišćanski svet jer Konstantinopolj i vaseljenski imperator to više nisu bili u stanju jer su tamo rušeni temelji hrišćanstva. Papa Stefan II je tražio saveznika koji je geografski bliži Rimu. Na pomoć nije mogao da očekuje od Romeje protiv Langobarda iz razloga koji su navedeni gore. Papa je smatrao da je najpametnije da se okrene i traži pomoć u Francima. Franački vladari iz doma Karolinga, od Karla Martela, Pipina Malog do Karla Velikog su vodili ratove protiv Langobarda, u drugoj polovini osmog veka. Da se osvrnemo, to je vreme kada su Arapi sa juga prodirali u Evropu dok je na istoku vođen ikonoborski pokret. Sa severa je dolazila nova pretnja. Ta pretnja je dolazila na talasima, na vikinškim brodovima. Pape kao Hristovi namesnici na Zemlji, naslednici apostola Petra dobili su ulogu spasitelja civilizacije i sveta. Franački vladar, Pipin Mali uspeo je da nanese poraze Langobardima. Osvojenu teritoriju on je dodelio Crkvi i ona je postala temelj ( „patrimonuim sancti Petri“- baština svetog Petra ) svetovne vlasti Papa. Tu odluku o dodeljivanju teritorije Crkvi potvrdio je i sin kralja Pipina, budući car, Karlo Veliki. Odlučujuća bitka koja je donela propast Langobardima se odigrala u vreme vladavine kralja Karla Velikog i u vreme pontifikata pape Hadrijana I. Naslednik prestola svetog Petra, novi papa Lav III je doneo odluku koja će potresti do temelja odnose istoka i zapada. Na neki način, kao znak zahvalnosti, papa će dodeliti imperijalnu krunu franačkom caru. To ne bi bilo toliko strašno da hrišćanskom vaseljenom može da vlada samo jedan car. A carevi su vladali iz Konstantinopolja. Početkom devetog veka, Romejskom imperijom vladala je jedna žena što je bio presedan u istoriji. Vladala je direktno, ne preko supruga, sina ili bilo koje muške ličnosti. Ona je bila romejska carica Irina, poznata po tome da je dala da se njen sin oslepi da bi ona zadržala vlast. To, ikonoborski pokret, nesuglasice po pitanju verske dogme su doprinele da Lav III učini presedan. Na Božic, 800. godine on je postavio imperijalnu krunu, u Rimu na glavu franačkog kralja, a od tog momenta i cara Karla Velikog. Temelji hrišćanskog sveta su uzdrmani. Samo je jedan car mogao vladati vaseljenom. Simbolika ovog čina je bila jednostavna. Kako kaže drevna latinska poslovica „ manus manum lavat“- ruka ruku mije. Tako je i papstvo ostalo zahvalno Karolinzima dodelivši im carski naslov, dok su Pape dobile teritoriju koja je postala temelj njihovog sna o svetovnoj vlasti. U desetom veku, izumiranjem dinastije Karolinga carska kruna prelazi u ruke Germana. Novi car je postao Oton I, vladar istočne Franačke, kasnije poznate kao Nemačke. Oton I je poneo titulu car Svetog Rimskog Carstva.